Rosmarinus officinalis adıyla bilinen biberiye, Akdeniz’e özgü, yapraklarını dökmeyen kokulu bir bitkidir. Aromatik özelliğinden ötürü yemeklerde çeşni olarak kullanılır. Demir, kalsiyum ve B6 vitamini için iyi bir kaynaktır. Tıbbi kullanım için taze veya kuru yapraklarından çay ve sıvı özüt yapılarak değerlendirilir.
Biberiye nasıl bir bitkidir?
Biberiye kekik, fesleğen, lavanta ve gibi otlarla ile birlikte nane ailesinin (Lamiaceae) bir üyesidir. Biberiye adı Latince “çiy” ve “deniz” anlamına gelen ‘’ros’’ ve ‘’marinus’’ kelimelerinden oluşur. Tıbbi özellikleri için eski zamanlardan beri kullanılan bir bitkidir. Geleneksel uygulamalarda hafıza güçlendirici, kas ağrılarını hafifletici, bağışıklık ve dolaşım sistemini güçlendirici ve saç büyümesini hızlandırıcı olarak kullanılmıştır.
Biberiye hangi hastalıklara iyi gelir?
Biberiye, bağışıklık sistemini güçlendiren ve kan dolaşımını artırmaya yardımcı olan anti-inflamatuar ve antioksidan bileşikleri açısından zengin bir kaynaktır. Biberiye üzerinde yapılan laboratuvar çalışmaları; serbest radikaller adı verilen zararlı partikülleri nötralize etmede önemli bir rol oynayan antioksidanlar açısından zengin olduğunu göstermiştir.
Mide Şikayetleri
Biberiye Avrupa’da genellikle hazımsızlık tedavisinde yardımcı olmak için kullanılır. Ancak, bu iddiayı destekleyecek anlamlı bilimsel kanıtlar bulunamamıştır.
Nörolojik koruma
Biberiye, beyin sağlığı için en faydalı bitkilerden biridir. İçerdiği karnozik asit ile serbest radikallerin neden olduğu beyin hasarına karşı koruma sağlar. Özellikle yaşa bağlı olarak gelişen beyin hasarının neden olduğu hastalıklarda (demans vb.) koruyucu etkisi kanıtlanmıştır.
Hafıza ve konsantrasyon
Biberiye yağındaki aktif bileşenlerin, bilişsel performansı artırdığı bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır.
Kanser
Ham etanolik biberiye özü (RO), lösemi ve meme kanseri hücreleri üzerinde farklı anti-proliferatif etkilere sahip olduğu bulunmuştur. Anti-inflamatuar ve anti-tümör özelliğe sahiptir. Yemeklere pişirme sırasında eklendiğinde (ızgara, vb.) kansere yol açan virüslerin oluşumunu azaltır.
Göz hastalıkları
İçerdiği karnosik asit ile göz sağlığını destekler. Yaşa bağlı olarak gelişen makula dejenerasyonu gibi dış retinayı etkileyen hastalıklara karşı koruma sağlar.
Uyarılar
Biberiye düşük dozda alındığında genelde güvenlidir. Ancak, yüksek dozda tüketilmesi nadir de olsa bazı yan etkileri tetikleyebilir. Örneğin;
- Kusma
- Spazmlar
- Koma
- Akciğer ödemi (akciğerlerde sıvı birikmesi) gibi.
Biberiyenin aşırı tüketimi düşüğe neden olabilir. Bu nedenle hamile kadınlar tarafından tüketilmesi tavsiye edilmez.