Herkes inci gibi dişlere sahip olmak ister ve bunun için de düzenli diş fırçalaması sayesinde sağlıklı dişlere kavuşabiliriz. Bunun için kimyasal maddelerle dolu diş macunlarını kullanıyoruz. Evet dişlerimizi beyazlatıyor ve gerek genel diş sağlığı gerekse de beyazlatma açısından oldukça faydalı olabilir. Ancak bunun yanında içindeki kimyasallar tiroid bozukluğu, böbrek hasarı ve bazı kanser türlerine neden olabilir.
- Triklosan, bir çok popüler diş macunun içinde bulunmakta ve antibakteriyel etkileri nedeniyle plak ve diş eti iltihabıyla mücadele etmeye yarayan bir kimyasaldır.
Diş macunlarında bulunan triklosan doğrudan kana karışabilir bu endokrin sisteminde bozukluklara neden olur. Bunun yanında triklosan meme, yumurtalık, prostat ve testis kanserinin de nedenleridir.
Çok fazla triklosan maddesinin alımı nedeniyle kadınlarda erken doğum ve düşük ağırlıklı doğumlar olurken meme, yumurtalık kanserine erkeklerde ise prostat ve testis kanserine neden olabilmektedir. Ayrıca kızlarda erken ergenlik ve erkeklerde inmemiş testisler gibi çok çeşitli sağlık problemlerini neden olabileceği için ciddi bir endişe kaynağıdır.
- Sodyum Lauril Sülfat (SLS): Pek çok diş macunu, sodyum loril sülfat, sodyum loril sülfat (SLS) veya sodyum loril eter sülfat (SLES) gibi yüzey aktif maddeler içerir. Sürfaktanlar, diş macununun köpürme hareketinden sorumlu kimyasallardır, ancak aynı zamanda dilinizdeki fosfolipidleri parçalayarak tat tomurcuklarınızın işleyişine müdahale ederler.
Sodyum Lauril Sülfat (SLS), dişlerinizi fırçaladıktan sonra ağzınızda oluşan acı tadın nedenidir. Bu diğer yan etkileri arasındaki en az endişe verici olanıdır. Çünkü bu etken madde cilt tahrişi ve ağrılı kanser yaralarına da neden olmaktadır.
SLS ayrıca bir böcek ilacı olarak tescil edilmiştir ve balık, böcekler ve kabuklular dahil deniz yaşamına toksik etkileri olabilir. Üreticiler aslında SLS’yi organik çiftçiler için bir pestisit olarak pazarlamaya onay almaya çalıştı, ancak çevresel zarar verme potansiyeli nedeniyle başvuru reddedildi.
- Yapay Tatlandırıcılar: Ticari diş macunlarına aspartam ve diğer yapay tatlandırıcılar eklenir. Aspartam temel olarak aspartik asit ve fenilalaninden oluşur. Fenilalanin, tatlılığın çoğunu sağlayan bir metil grubunu taşımak için sentetik olarak modifiye edilmiş bir kimyasaldır.
Bu maddeler metanol oluşturur. İnsanların metanolü zararsız formik aside parçalayan koruyucu bir biyolojik mekanizma ile donatılmayan tek memeliler olduğunu söyleyebiliriz.
İnsanlarda metil alkol, kan damarlarınızdan, beyniniz gibi metanolün formaldehit’e dönüştürüldüğü hassas bölgelere geçer. Katalaz mevcut olmadığından formaldehit dokularınızda büyük hasara neden olabilmektedir.
- Florür: Yıllarca florür sayesinde diş tabakamızı koruduğumuz söylendi öyleki florür sayesinde diş üzerinde ince bir koruma tabakası oluşturuyor. Ancak araştırmalar gerçekten bu kadar etkili olmadığını açıklıyor.
Florür sayesinde oluşan sözde faydalı florapatit sadece 6 nanometre kalınlığındadır. Birimler size hiçbir şey ifade etmeyebilir. Şöyle söyleyebiliriz 1 saç teli bu katmanın 10,000 katı olduğu anlamına gelmektedir.
Florürlü içme suyunda olduğu gibi florürün yutulması, özellikle sağlığınıza zararlıdır, çünkü bilim, florürün zamanla dokularınızda biriken, enzimlerle tahribata uğrayan ve bir dizi ciddi advers üreten toksik bir kimyasal olduğunu açıkça göstermektedir. Florür nörolojik ve endokrin fonksiyon bozukluğu dahil olmak üzere bazı sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Bu nedenle florür içermeyen bir diş macunu kullanmanız hem size hem de (özellikle) çocuklarınıza daha faydalı olacaktır.
- Propilen Glikol: Propilen glikol, endüstriyel alanlarında antifriz, boya, emaye ve uçak buz çözücülarda kullanılan bir tür mineral yağdır.
Farmasötik sınıf formu, diş macunu dahil olmak üzere birçok kişisel bakım ürününde bir yüzey aktif maddesi olarak kullanılır. Kişisel bakım ürünlerinde propilen glikolün güvenliği ile ilgili araştırmalar eksiktir, ancak bilinen bir cilt, göz ve akciğer tahriş edicidir ve organ sistemi toksisitesine neden olabilir. Bu açıkça dişlerinize sürmek isteteyeceğiniz bir madde değildir.
- Diethanolamine (DEA): DEA, diş macunu gibi birçok köpüklü üründe bulunur.
Bilinen hormon bozukluğuna neden olabilir ve deri yoluyla kolayca emilen ve mide, yemek borusu, karaciğer ve mesanenin kanserleri ile bağlantılı olan NDEA (N-nitrosodiethanolamin) adı verilen potansiyel bir kanserojen oluşturmak için diğer bileşenlerle reaksiyona girebilir.
ABD merkezli Çevresel Çalışma Grubu (EWG), orta dereceli kanser riskinin yanı sıra organ sistemi toksisitesi, kontaminasyon endişeleri ve tahriş endişelerinden ötürü DEA’yı kozmetik veri tabanında (en toksik skor) 10 numara olarak sıralamaktadır. California Çevre Koruma Ajansı, DEA’yı insan kaynaklı kanserojen olarak listeler.
- Mikro Boncuklar: Mikro boncuklar, vücut yıkama losyonlarında, yüz fırçalarında, diş macunlarında bulunan küçük plastik topaklardır. Mikro boncuklar, atık su arıtma tesislerindeki filtrelerden kolayca geçer ve çevreye drene olur. Plastik mikro boncuklar sudan toksinleri emer ve çok çeşitli deniz yaşamı ve nihayetinde insanlar tarafından yenir.