Kimyonun İbranice’den kökenlendiği sanılmaktadır. Anavatanı Doğu Akdeniz kıyılarıdır. Tarihçesi çok eskidir. Kimyon Mısır’da birçok reçetede yer alan önemli bir tıbbi maddeydi.
Tedavi maddesi olarak kamnini adıyla başka bitkilerle karıştırılmadan kullanıldığı gibi, kendisi gibi içinde eterli yağlar bulunan söğüt, soğan ve ardıçla karıştırılarak da uygulanmaktaydı.
Dezenfektan olarak çıbanlarda, cilt hastalıklarında, yanıklarda, kulak ve diş ağrılarında, içten ise karın ve idrar torbası hastalıklarında kullanılıyordu. Kimyondan İncil’de ve Talmut’ta da bahsedilmiştir.
Kimyonu Dioskorides karos Plinius carcum adı altında kullanmıştır. İbn Sina kimyonu konjoktiv tabakanın yırtılması ve gözyaşı kanalı yakınlarında kalınlaşma gibi göz hastalıklarında uygulamıştır. Tabernaemontanus bitkiye 150 reçetede yer vermiş, körlüğe, burun kanamasına, iştahsızlığa iyi geldiğini yazmış, baş ağrısı, mide bağırsak ve göz hastalıklarında kullanmıştır.
Kimyonun da tüm kokulu bitkiler gibi, kötü ruhlardan koruduğuna inanılırdı. Theophrast kimyon ekilirken beddua edilir, sövülüp sayılırsa daha iyi geliştiğine inanıldığını yazmıştır.
Kimyon Nerelerde Kullanılır?
Tıbbi Nitelikleri: Gaz ve süt söktürücü, sindirimi kolaylaştırıcı, menstrüasyon ayarlayıcı.
Kullanıldığı Yerler: Gaz şişkinliği, sindirim bozuklukları. Kimyon frenk kimyonunun kullanıldığı her yerde kullanılır.
Botanik: Çin, Hindistan, Kuzey Afrika, İspanya, İtalya, Amerika ve ülkemizde tarımı yapılır. Boyu 50 cm’ye ulaşır, bir yıllıktır. Yapraklan ince parçalıdır. Beyaz veya pembe çiçekler mayıs, haziran aylarında açar. Tohumlar 5-6 mm boyunda, yumurta biçimli, 2 parçalı, 5 kaburgalı, grimsi yeşil renklidir.
Nelerinden Yararlanılır: Tohumundan ve tohumundan çıkarılan yağından yararlanılır.
Toplanması ve Saklanması: Temmuz ayının başında tamamen kurumadan toplanan tohum demetleri havadar, gölge yerlerde serilerek iyice kurutulur, dövülerek tohumlar ayrılır. Kuru yerlerde, ağzı kapalı kaplarda saklanır.
Kokusu ve Tadı: Keskin aromalı bir kokusu, sert, keskin, yakıcı bir tadı vardır. Frenk kimyonundan daha serttir.
Yan Etkileri: Herhangi bir yan etkisi yoktur. Ancak tohumundan yapılan içecekler uzun süre, yüksek ölçüde alındığında karaciğere zarar verir.
Bitkiden Yararlanma Yöntemleri:
Çay: 1 çay kaşığı tohuma veya 1 kahve kaşığı toza 150 ml kaynar su eklenir, 10 dk demlenip süzülür. Günde 2-3 çay fincanı sıcak içilir.
Toz: Tohumlar öğütülerek elde edilir. Aromasını çabuk kaybettiğinden fazla öğütülmemelidir.
İçindeki Bazı Maddeler: Eterli yağ %2-3, reçine, tanen. Eterli yağı oluşturan maddeler kimol, terpen ve kümin aldehittir.