Bitkisel ve hayvansal besinlere alternatif bir kaynak olan mantarın kültür yetiştiriciliği günümüzden 45 yıl öncesine dayanır. İlk kez 1970’li yıllarda üretimine başlanan kültür mantarı, günümüzde amatör ve ticari olarak yaygın olarak üretilmektedir.
Ülkemizde en çok üretilen kültür mantarları Agaricus bisporus ve Agaricus bitorquis’dir. Kültür mantarı, kültür yetiştiriciliğini ifade eden bir tanım olsa da Agaricus bisporus türü kültür mantarı olarak özdeşleşmiştir.
Yetiştirme aşamaları: Kültür mantarı yetiştirmek için ilk adım kompost hazırlığıdır. Kompost hazırlandıktan sonra strerilizasyon işlemi yapılır. Daha sonra misel ekimi gerçekleşir. Misel ekiminden yaklaşık 3 hafta sonra mantarlar toprak üzerinde gelişmeye başlar.
Kompost hazırlığı: Mantarlar hareket edemedikleri için beslenmeleri için başka kaynaklara bağımlıdır. Bitkilerdeki gibi klorofil mekanizmasına sahip değildirler. Kompost aşaması, fermantasyon işlemi ile kompostun içinde yer alan besinlerin mantarlar tarafından tüketilebilmelerini sağlayan bir nevi dönüştürme işlemidir. Kompost hazırlanırken saman, sağ, otlar, mısır koçanı, at gübresi, tavuk gübresi, keçi gübresi, kemik unu, azot içeren gübreler, fosfor içeren gübreler, kireç, alçı ve mermer tozu gibi maddeler kullanılır. Kompostun gerekli dönüşümü sağlayabilmesi için Uygun bir saman ve benzeri maddelerin kuru olarak depolanmasına, kompost materyallerinin nem, yağmur, kar, ışık ve rüzgar gibi etmenlerden korunmasına dikkat edilmesi gerekir.
Sterilizasyon: Fermentasyonu tamamlanmış olan kompost misel ekilmeden önce çeşitli zararlı ve hastalıkları önlemek için uygulanan pastörizasyon işlemidir. Kompost buharla sterilizasyonda 12 saat süreyle 60 dereceye ısıya tabi tutulur. Daha sonra bir hafta süreyle 55 derece sıcaklıkta bekletilir. Bu aşamalardan sonra komposttaki zararlılar ve hastalıklar yok edilmiş olur. Streril hale gelen kompost yetiştirme tekniğine göre kasa, torba, ranza veya kümbet sistemlerinden birine yerleştirilir.
Misel ekimi: Miseller bir nevi mantar tohumu olarak düşünülebilir. Ekim yapıldıtan sonra miselin ön gelişim evresi başlar. Bu dönemde misel iplikçikleri kompostu tamamen kaplar. Bu dönemde sıcaklık 25 derece, ortam nemi ise %85-%90 arasındadır. Misel iplikçikleri geliştikten sonra, mantarın ihtiyacı olan karbondioksitin sağlanması için bir kat örtü toprağı atılır.
Hasat: Örtü aşamasından sonra yaklaşık 20 gün sonra mantarlar kompost yüzeyinde görülmeye başlar. Ürün dönemine girildikten sonra oda sıcaklığı 15 derece, nem oranı ise %85 düzeyinde tutulur. Mantar hasadı sabah erken saatlerde yapılır. Şapkasından hafifçe bastırılıp, merkezi etrafında döndürülerek mantarlar toplanır. Bu aşamada mantarın zedelenmemesine, örtü toprağının açılmamasına dikkat edilmelidir.