Dünya’da 300’den fazla türü bulunan kuşkonmaz, Asparagus ailesinin tüm türlerine verilen bir isimdir. Türkiye’de ise doğal olarak yetişen 10- 12 türü bulunur. Sürgünleri için 2000 yıldan daha uzun bir süredir, kültürü yapılarak yetiştirilen ve besin olarak tüketilen kuşkonmaz, içerdiği steroidal saponozit ve sapogenol isimli maddelerden ne deniyle tıbbi amaçla da kullanılan bitkilerden biridir.
Türk mutfağında sık tüketilen sebzelerden biri olmayan kuşkonmaz, ilk kez 1960 yılında ihracat amaçlı yetiştirilmeye başlanmıştır. Sebze olarak tüketilmesinin dışında, bahçe ve saksılarda süs bitkisi olarak kullanımı da yaygındır. İçerdiği steroidal saponozit ve sapogenol isimli maddeler nedeniyle tıbbi kullanıma sahip bitkilerden biridir.
Kuşkonmazda hangi vitaminler bulunur?
100 gram çiğ kuşkonmaz sadece 20 kalori içerir. Bu kalorinin 13.6′ sı karbonhidrattan, 1’i yağdan ve 5.4’ü ise proteinlerden gelir. 100 gram kuşkonmazda 4 gram karbonhidrat (2.1 gram lif, 1.9 gram şeker) ve 2.2 gram protein bulunur.
Günlük ihtiyaca göre kuşkonmazın içerdiği vitamin ve mineral değerleri:
- A vitamini ihtiyacını karşılama oranı %15
- C vitamini ihtiyacını karşılama oranı %9
- E vitamini ihtiyacını karşılama oranı %6
- K vitamini ihtiyacını karşılama oranı %52
- Thiamin0 ihtiyacını karşılama oranı %10
- B 2 vitamini ihtiyacını karşılama oranı %8
- Niasin ihtiyacını karşılama oranı %5
- B6 Vitamini ihtiyacını karşılama oranı %5
- Folat ihtiyacını karşılama oranı %13
- Pantotenik asit ihtiyacını karşılama oranı %3
- Kalsiyum ihtiyacını karşılama oranı %2
- Demir ihtiyacını karşılama oranı %12
- Magnezyum ihtiyacını karşılama oranı %3
- Fosfor ihtiyacını karşılama oranı %5
- Potasyum ihtiyacını karşılama oranı %6
- Çinko ihtiyacını karşılama oranı %4
- Bakır ihtiyacını karşılama oranı %9
- Manganez ihtiyacını karşılama oranı %8
- Selenyum ihtiyacını karşılama oranı %3
Kuşkonmazın faydaları nelerdir?
Kuşkonmaz yüksek miktarda K vitamini, C vitamini, A vitamini ve folat çerir. Antioksidan özelliğe sahip C ve A vitaminleri, hücreleri hasara karşı korur. Sıvı dengesi, kan yapımı, vitaminlerin emilmesi gibi çok önemli işlevleri olan potasyum, bakır, manganez ve demir için iyi bir kaynaktır.
Sağlıklı bir hamilelik için doğal folik asit kaynağıdır. Folik asit, hamilelik dönemi beslenmesinin önemli bir parçasıdır ve hamilelikten en az 3 ay önce anne adaylarının almaya başlamaları gereken vitaminlerden biridir. Folik asit açısından zengin olan kuşkonmaz, yenidoğanlarda nöral tüp defektleri önlemeye yardımcı olur.
Kalp sağlığını korur. Flat, kalp sağlığı için önemlidir. C vitamini kalp ve kan damarı koruyucu antioksidan özelliğe sahiptir. Lifler ise kötü kolesterolün düşürülmesini sağlar. Bir bütün olarak bakıldığında kalp-damar sağlığını destekleyen, sağlıklı bir sebzedir.
Diüretiktir. Kuşkonmaz, vücutta biriken ödemden kurtulmak için faydalıdır. İçerdiği asparagin adı verilen, amino asit benzeri bileşik doğal bir diüretiktir. Özellikle adet dönemindeki ödeme bağlı şikayetlerin azaltılmasında faydalıdır.
Sindirim sağlığını destekler. Kuşkonmazda bulunan inülin türü lif, prebiyotik olarak adlandırılan ve sağlıklı bir bağırsak florası için gerekli olan “iyi bakteriler” için besin görevi görür.