Baklagiller ailesinden, çok yıllık ve çalı formunda bir bitkidir. Anavatanı Avrupa olmakla birlikte, dünyanın birçok ülkesinde yetiştirilmektedir. Bitkiden elde edile köklere meyan kökü adı verilir. Hem baharat olarak hem de tıbbi kullanımı yaygındır. Meyan kökünden elde edilen siyah macun, hafif bir yatıştırıcı olarak, bazı enfeksiyonların ve öksürüğün tedavisi için kullanılır.
Meyan Kökü Nedir?
Bitkinin yer altındaki gövdesinden elde edilen meyan kökü, tatlı-tuzlu, hoş bir aromaya sahiptir. Tıbbi kullanımın yanı sıra şekerlemelerde, yemeklerde ve içeceklerde aroma verici olarak kullanılır. Kolada kullanılan önemli baharatlardan biridir. Meyan ekstresi, içerdiği doğal tatlandırıcı glisirizin ile sakarozdan elli kat daha tatlı bir maddedir.
Meyan Kökünde Hangi Vitaminler ve Mineraller Bulunur?
Ana bileşenleri uçucu yağlar, sabit yağlar, linoleik ve linolenik asit, reçine, kumarinler, alkaloidler, taninler, triptamin, indolo, pirazin, pirrolidin, fenoller, saponinler, flavonoidler, salisilik asit, asparagin, betain, chelite, glisirizin, bitter, izoflavonlar, ostrojen steroidler gibi, müsilaj, lesitin, proteindir.
A, B1, B2, B5, B6, B9, E vitaminleri ile kalsiyum, demir, magnezyum, manganez, fosfor, potasyum, sodyum, krom, kobalt, selenyum, çinko gibi mineralleri içerir.
Meyan kökü nerelerde kullanılır?
Mide hastalıkları ve ülseri: Meyan kökü mide ve duodenum ülseri için uzun yıllardan bu yana geleneksel bir tedavi olarak kullanılmaktadır. Mide yaralarında iyileşmeyi hızlandırır. İçerdiği flavanoidlerin, ülsere neden olan Helicobacter pylori bakterisini öldürdüğü kanıtlanmıştır.
Bronşit: Ham bal ile karıştırılan meyan kökü tozu anti-inflamatuar etkiye sahiptir. Öksürüğü keser ve akciğer enfeksiyonlarını tedavi etmeye yardımcı olur.
Kramplar ve PMS: Meyan kökü çayı, anti-spazmodik etkisi nedeniyle sıklıkla menstrüel kramplar için tavsiye edilir. Göğüslerde hassasiyet, adet krampları, bulantı ve şişkinlik de dahil olmak üzere PMS belirtileri ile yardımcı olabilecek orta seviye östrojenik etkiye sahiptir. Belirtiler başlamadan 3 gün önce meyan kökü çayı tüketmek PMS belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir.
Cilt sorunları: Meyan ekstreleri iltihaplı cilt yaraları, sedef ve diğer cilt hastalıklarının giderilmesi için krem ve merhemlerde yer alır.
Panzehir: Meyan, bazı Asya ülkelerinde zehirlenme vakalarında panzehir olarak, toz formunda ise uçuk (herpes) ve soğuk yaraların harici tedavisi için kullanılır.