Yaz aylarının gözde sebzesi patlıcan, besin değeri çok fazla bilinmeyen sebzelerden biridir. Kızartması, imam bayıldısı derken, enfes tatlarıyla daha çok öne çıkan patlıcanın, düşük kalorisi ve antioksidan bileşikleri ile en sağlıklı 10 sebze arasında yer aldığını biliyor muydunuz?
Patlıcanın besin değeri nedir? Hangi vitaminleri ve mineralleri içerir?
Ortalama büyüklükteki çiğ bir patlıcan 20 kalori, 0.8 gram protein, 4.82 gram karbonhidrat, yağ 0.15 gram ve 2.5 gram diyet lifi içerir.
Bir porsiyon patlıcan günlük
- Lif ihtiyacının % 10’u
- Potasyum ihtiyacının % 5’i
- C vitamini ihtiyacının % 3’ü
- B-6 vitamini ihtiyacının % 5’i
- Demir ihtiyacının % 1’i
- Magnezyum ihtiyacının % 2’sini karşılayabilir.
Patlıcanın faydaları nelerdir?
Patlıcan, flavonoidler olarak bilinen fitokimyasallardan antosiyanin isimli bileşikleri içerir. Antosiyaninler ise flavonoidler arasında, patlıcana koyu mor rengi veren suda çözünür pigmentlerdir. Bitkisel besinlerde bulunan flavonoidler, sebzelere rengini vermesinin yanı sıra sağlık açısından önemli işlevlere sahiptir. Bu nedenle patlıcanın besin değeri bakımından zengin olan esas kısmı kabuğudur. Patlıcanın kabuğu lif, potasyum ve magnezyum ve antioksidanlarla doludur. Patlıcanın fenolik içeriği, serbest radikalleri etkisiz hale getirmesi açısından ilk 10 sebze arasında yer alır.
Beslenme planlarında her türlü taze sebze ve meyve tüketimi, sağlık risklerinin azalması ile ilişkilendirilmiştir. Birçok çalışma patlıcan gibi bitkisel gıdaların, beslenmeye bağlı oluşan sağlık risklerini azalttığını göstermektedir. Genel mortalite, yüksek enerji seviyesi ve kilo yönetimi gibi faydalarının yanı sıra obezite, diyabet ve kalp hastalığında da sebze ağırlıklı beslenme büyük önem taşır.
Kalp sağlığı: Patlıcan lif, potasyum, C vitamini, vitamin B-6 ve phytonutrient içeriği ile kalp dostu bir sebzedir. Amerikan Klinik Beslenme Dergisi’nde yayınlanan bir makaleye göre flavonoidler içeren gıdalar tüketmek, kalp hastalığına bağlı ölüm riskinin azaltmaktadır.
Flavonoid bakımından zengin besinlerden, küçük miktarlarda bile tüketmek insan sağlığı üzerinde önemli etkilere sahiptir. Çeşitli çalışma sonuçları, antosiyaninler olarak bilinen flavonoidlerin tüketiminin, kardiyovasküler hastalık riskini düşürmede önemli bir rol oynar. Yapılan bir çalışmada, haftada 3 porsiyon antosiyanin içeren sebzeleri tüketen kişilerin az tüketenlere göre kalp hastalığına yakalanma riskinin %34 daha az olduğunu ortaya çıkmıştır. Tavşanlar üzerinde yapılan bir diğer çalışmada ise patlıcan suyu tüketen tavşanların kandaki kolesterol seviyelerinde önemli bir azalma olduğu belirlenmiştir.
Kanser: Patlıcandaki polifenollerin anti-kanser etkisini gösterdiği çeşitli çalışmalarla kanıtlanmıştır. Polifenoller, serbest radikallerin neden olduğu hasardan vücut hücreleri koruyan bileşiklerdir. Bu bileşikler, kanserli hücrelerin tümör oluşturması, büyümesi ve diğer dokulara yayılmasını engellemek için hücre içindeki enzimleri detoksifiye ederek kanserli hücrelerin ölmesini sağlar.
Kilo yönetimi ve tokluk: Diyet lifleri sindirim sisteminde bir nevi “şişirme ajanları” olarak işlev görür. Bu lifler yaygın olarak kilo yönetimi ve kaybı gibi önemli faktörler nedeniyle tanınır. Lifler, genel kalori alımını düşürmek için diğer besinlere kıyasla daha uzun sürelerde tokluk hissine neden olur.