Ispanakgiller ailesinin bir üyesi olan şeker pancarı, köklerinden şeker elde edilen 2 yıllık bir bitkidir. Tüm dünyadaki şeker üretiminin çok büyük bir bölümü şeker pancarından elde edilir. Şeker pancarını kamış şekeri takip eder. Önemli ticari bitkilerden biri olan şeker pancarı üretiminde AB ülkeleri, ABD ve Rusya ön sıralarda yer alır.
Genel özellikleri ve üretimi: Türüne ve yetişme koşullarına göre şeker pancarının boyu 80-180 cm arasında değişiklik gösterir. Bitkinin tohumlar ekildikten sonra, toprak altında kök gövdesi gelişmeye başlar. Toprak üstünde ise çiçek, meyve ve tohumları gelişir. Öz suyunun da yaklaşık %16’sı şekerden yani sakarozdan oluşur. Şeker pancarının toprak üstündeki kısımları (sap, çiçek, dal) hasat esnasında kesilir ve hayvan yemi olarak değerlendirilir. Şeker pancarında şeker içeren asıl kısım toprak altındaki gövdesidir. Boyun bölgesinden kuyruk bölgesine kadar uzayan gövde, bitki ağrılığının önemli bir bölümünü oluşturur.
Şeker pancarı Türkiye’de yoğun olarak İç Anadolu bölgesinde yetiştirilir. İç Anadolu bölgesini Karadeniz ve Marmara bölgesi takip eder. Sulama koşullarının yetersiz olduğu Güney Anadolu bölgesinde şeker pancarı üretimi yaygın değildir. Kıyı bölgelerde yer alan ovalar ekonomik olarak daha değerli tarım ürünlerine ayrılmıştır. Bu nedenle kıyı bölgelerinde şeker pancarı tarımı yapılmaz.
Besin değeri: Şeker pancarı başta A, B ve C vitaminleri ve sodyum, çinko, magnezyum, kalsiyum ve demir gibi temel vitaminler ve mineraller bakımından zengindir. İştah açıcı ve hazmı kolaylaştırıcı etkiye sahiptir. Bitki yüksek miktarda lif içerdiğinden kabızlık şikayetlerinin hafifletilmesine yardımcı olur. Diüretik olup, vücuttaki fazla suyun atılmasını sağlar. Şeker pancarı idrar söktürücü özelliktedir. Yüksek demir içermesi nedeniyle demir eksikliğine bağlı kansızlığı önlemeye yardımcı olur. Sinir sistemi üzerinde yatıştırıcı etkiye sahiptir.
Tüketimi: Şeker pancarı, birincil olarak ticari şeker üretimi için yetiştirilir. Yerel pazarlar hariç, tüketicilerin sebze olarak çok fazla karşılaştığı bir bitki değildir. Diğer kök sebzelere benzer bir dokusu olmakla birlikte, yüksek oranda şeker içerdiğinden oldukça tatlıdır. Çoğunlukla şeker pancarının yetiştirldiği bölgelerde tatlı, zeytinyağlı ve salata tariflerinde kullanımı yaygındır.
0 Yorum