Doğada kendiliğinden yetişen bir bitki olan sütleğen, sütleğengiller familyasındandır ve sütlücen, sütlüceotu gibi isimlerle de bilinir. Çok yıllık bir bitki olan sütleğenin Türkiye’de yaklaşık 60 çeşidi yetişir. Sütleğen zehirli bir bitki olduğundan son derece dikkatli bir şekilde tüketilmesi gerekir. Blinçli olarak tüketildiğinde sağlık açısından birçok yararı bulunur:
İnsanlar arasında zerana, nemrut, şebrem veya sütlücen olarak da bilinen sütleğen bitkisinin bir veya çok yıllık, otsu veya odunsu olmak suretiyle Türkiye’de 60 farklı çeşidi bulunur. Kıraç ve boş arazilerde kendiliğinden yetişen bir bitki türüdür. Zehirli, süt gibi beyaz, reçine ve nişasta içeren bir özsuyu bulundurur. Tohumu yağ açısından oldukça zengindir. Bu bitkinin özsuyu ve tohumlarından elde edilen yağ haricen kullanılabilir. Zehirli içeriği nedeniyle çok dikkatli kullanılmalıdır.
Sütleğen bitkisinin sağlığa faydaları nelerdir?
- Sindirim sistemi üzerinde oldukça etkilidir. Müshil etkisi göstermesi nedeniyle kabızlık sorunun çözülmesine destek olur.
- Sıtma ve sarılık gibi dalak ve karaciğer hastalıklarının tedavi sürecinde oldukça etkilidir.
- Sütünün siğillere ve nasıra iyi geldiği bilinir.
- Bitkinin özsuyu ağrı kesici olarak bilinir.
- Kurutularak toz haline getirildikten sonra yarısına kadar kına karıştırılan karışım yaralar üzerine sürülerek uygulandığında kısa zamanda iyileştiği görülür.
Sütleğen bitkisi ve sütü nasıl kullanılır?
- Sütleğen bitkisinin taze yapraklarının veya incir yapraklarının kırılarak içerisinden çıkan sütünün siğil, nasır ve birçok cilt problemi üzerinde etkili olduğu uzun yıllardır bilinir.
- Sütleğenin sütü aynı zamanda ayak mantarı sorunu üzerinde de etkili bir yöntemdir.
- Akrep veya diğer zehirli hayvan sokmalarına karşı da kullanılabilir.
- Enfeksiyon veya ciltte kesik durumlarında yara üzerine damlatılarak dezenfekte etmek için kullanılabilir.
- Sütleğen otunun sütünün tahriş edici özelliği bulunur. Aşırı dozda uygulamaktan kaçınılmalıdır.
- Sütleğen otu sütünün kesinlikle ağız yoluyla tadına bakılmamalıdır. Yiyecek olarak kesinlikle tüketilmemelidir.
- Sütleğen otu çok zehirli bir bitkidir. Tavsiye edilen miktardan fazla uygulanmamalı ve tüketilmemelidir.
- Taze dallarının veya yapraklarının ekmek içi veya kıyma ile ezilmesiyle elde edilen karışım balık tutmakta kullanılır. Ancak tehlikeli bir yöntemdir. Bu karışım, yiyen yavruların da ölmesine sebep olur.
- Bazı türlerinin çiçekleri Anadolu’da ipliğe sarı rengini vermek için kullanılır.
- Yüksek veya bilinçsiz kullanımda ölüme dahi neden olabilir. Kesinlikle güvenilir bir uzmana danışmadan hiçbir etkisi için kullanılmamalıdır.