Sıcak-ılıman iklimlerde yetişen Trabzon hurması, son yıllarda kanser karşıtı özellikleri ile öne çıkan, düşük kalorili ve lezzetli meyveler arasındadır. A vitamini, C vitamini, potasyum ve kalsiyum açısından zengin olan meyveleri türüne göre buruk veya tatlıdır. Cennet hurması veya Akdeniz hurması olarak da bilinir.
19. yüzyıla kadar Trabzon hurması ağacı, Avrupa’da hemen hemen hiç bilinmezdi. Günümüzde domatesi andıran sarımtırak kırmızı renkli meyvesi ile Fransa, İtalya, Türkiye gibi Akdeniz ülkelerinde evlerin bahçelerinde görülür. Amerika’da da tek tük rastlanabilir.
Trabzon Hurması Nasıl Bir Meyvedir?
Türkiye’ye tam olarak ne zaman geldiği bilinmeyen Trabzon hurması, çok uzun yıllardan bu yana Trabzon’da yetiştiği için bu ismi almıştır. Türkiye’de en yoğun üretimi Akdeniz bölgesinde yapılır. Botanikteki ismi Diospyros kaki olup, Diospyros ”tanrıların yiyeceği” anlamına gelir.
Trabzon hurmasının meyveleri meyve tadının burukluğuna göre başlıca iki türe sahiptir. Buruk olan türler hasat edildikten sonra olgunlaşıp yumuşaması için bekletildikten sonra tüketilir. Meyvenin burukluğu içerdiği fenolik bileşiklerden kaynaklanır. C vitamini açısından zengindir, en yüksek vitamin meyvenin kabuklarında yer alır. C vitamini miktarı meyvenin içinden kabuğuna doğru artış gösterir. Yüksek seviyede C vitamini ve fenolik bileşikler içeren Trabzon hurması antioksidan özelliğe sahiptir. Bir orta boy Trabzon hurması yaklaşık 170 gram ağırlığındadır ve sadece 30 kalori içerir. Düşük kalorisi ve yağ içermemesi nedeniyle kilo kontrolü için alternatif meyvelerden biridir.
Trabzon Hurması Nasıl Yenir?
Trabzon hurması yeterince olgunlaşmadan tüketildiğinde ağızda buruk bir tat bırakır. Burukluğunun giderilmesi için iyice yumuşayıncaya kadar serin ve kuru bir yerde bekletilmesi gerekir. Hava almayan ortamlarda saklanması halinde, kolayca ekşir ve bozulur. Buruk olmayan türler, bekletilmeye gerek olmadan yenebilir.
Türkiye’de yoğun olarak taze meyve şeklinde tüketilir. Bunun yanında kurutulmuş olarak tüketimi de yaygındır. Yumuşak, jöleyi andıran dokusu ile dünya mutfaklarında pudinglerde, marmelatlarda, tartlarda ve çeşitli tatlılarda kullanılır.
Trabzon hurması, tek başına hurmalı kek veya tart yapımında kullanılabileceği gibi diğer mevsim meyveleriyle harmanlanarak da kullanılabilir. Su oranı yüksek bir meyve olduğundan özellikle kek tariflerinde, meyve miktarına göre sıvı miktarının belirli oranda azaltılması gerekir. Tart tariflerinde ise meyvenin sulanmasını önlemek için önceden bir miktar şeker ile sotelenmesi hem rengini hem de kıvamını korumasına yardımcı olur.
Trabzon Hurması Nedir Anavatanı Neresidir
Trabzon hurmasının anavatanı Çin ve Japonya’dır. Ancak, 19. yüzyılda getirildiği Akdeniz iklimine hemen uyum sağlamıştır. Ağaçlar koyu yeşil yapraklıdır ve genellikle bahçelerde, gölgelik sağlamak için dikilirler.
Meyvesi pek tanınmış değildir. Kerestesi, mobilyacılıkta kullanılır ve abanoza benzer.