Tarihi neredeyse insanlık tarihiyle eş olan üzümün geçmişi milattan önce 5000’li yıllara dayanır. Anavatanı Anadolu’dan Kafkasya’ya uzanan geniş bir alanı kapsar. Ülkemiz bu açıdan köklü bir üzüm yetiştiriciliği geçmişine sahiptir.
Diğer meyvelere kıyasla en fazla çeşidi olan meyveler arasında üzüm ilk sıralarda yer alır. Tüm dünyada 10.000’in üzerinde üzüm türü olduğu bilinir. Bu türlerin yaklaşık 1200 kadarı Anadolu’da yetişen türlerdir. Ticari olarak üretimi yapılan tür sayısı ise 40 civarındadır. Başta Ege ve Marmara bölgesi olmak üzere Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde üzüm yetiştiriciliği yapılır.
Üretim: Üzüm yetiştiriciliğinde tohum, çelik, daldırma ve aşı gibi farklı yöntemler kullanılır. Tohum yöntemi genellikle ıslah çalışmaları için tercih edilen bir yöntemdir. En yaygın kullanılan yöntemler ise çelik ve daldırma yöntemleridir.
İklim: Üzüm yetişmek için oldukça uzun bir evreye ihtiyaç duyar. Gün içinde ortalama ısı 10 dereceyi bulduktan sonra gelişmeye başlar. Sonbahar aylarında ısı ortalaması düşünceye kadar gelişimini sürdürür. Kış aylarındaki dinlenme süresi üç aydır. Asma kökleri derinlere indiğinden, birçok bitkiye kıyasla yağışın az olduğu yerlerde yetiştirilebilir. Kışın ve ilkbahar aylarında alınan yağmurlar bitki gelişimi için faydalıdır. Ancak yağışların uzun sürmesi mantar hastalıklarına neden olur. Bu nedenle yağış miktarı, yağış düzeni ve sıcaklık bağcılık için en önemli faktörlerin başında gelir.
Güneşlenme: Üzüm şekerli bir bitki olduğundan güneş ihtiyacı yüksektir. Yaz ayları boyunca bol güneş alan yerlerde yetiştirilmesi gerekir. Yarı gölge ve gölgede istenilen verim alınamaz. Gelişim dönemi boyunca minimum güneş ihtiyacı 1300 saattir. Ticari olarak üzüm yetiştirilmek istenilen bağlarda ise bu değer minimum 1600 saattir.
Toprak İsteği: Kökleri oldukça derine giden bir bitki olan üzüm, yumuşak toprakları sever. Yazların kurak ve yağışın az olduğu bölgelerde, derin ve su tutma kabiliyeti yüksek toprakların seçilmesi verimi artırır. Toprak yapısı, kök gelişimine izin verdiği sürece organik bileşenler bakımından fakir topraklarda bile yetişebilir. Birçok meyveye kıyasla toprağın pH değerine aşırı duyarlı değildir. Nötr, asitli ya da alkali topraklarda üzüm yetiştirilebilir. Ancak ph’ı 9 ve üzerinde olan topraklarda çeşitli yetersizlikler meydana geldiğinden bu değer sınır olarak kabul edilebilir.
0 Comments