Hayat sıvımız olan kanın damarlara yapmış olduğu basınç, tansiyon olarak adlandırılır. Kanın vücuda atardamarlar aracılığı ile gönderilmesinden dolayı kan basıncı atardamarlarda daha fazladır ve tansiyon ölçümü bu damarlardan yapılır. Tansiyon iki çeşittir. Kalbin kanı atardamara pompalaması anındaki kan basıncı fazladır ve bu andaki kan basıncı büyük tansiyon olarak adlandırılır. Kalbin gevşemesi esnasında atardamarda oluşan kan basıncı ise küçük tansiyon olarak adlandırılır ve tansiyon ölçümlerinde önce büyük tansiyon, sonra da küçük tansiyon olmak üzere her iki tansiyonun değeri de birlikte söylenir. Tansiyon mm-Hg, yani milimetre cıva birimi ile ölçülür. Sağlıklı bir yetişkinin dinlenme halindeki büyük tansiyonu 130 mm-Hg, küçük tansiyonu 85 mm-Hg (130-85 mm-Hg) olmalıdır. Kişinin tansiyonu 140-90 mm-Hg değerine ulaştığında, bu durum yüksek tansiyon olarak adlandırılır. Ancak genellikle yüksek tansiyon 180-110 mm-Hg değerine ulaşana kadar belirti vermez.
Bazı besin maddeleri de tansiyonu etkiler. Bu sebeple yüksek tansiyon problemi olan kişilerin beslenmelerine oldukça dikkat etmeleri gerekir. Aksi halde tükettikleri besinler bu hastaların tansiyonlarını yükselterek olumsuz durumların yaşanmasına yol açabilir.
Yüksek Tansiyonu Olanlar Nasıl Beslenmelidir?
- Yüksek tansiyonu olanların beslenme diyetlerinde öncelikle tansiyon yükseltici özelliği bulunan tuzdan uzak durmaları gerekir. Tuz tüketimi bu hastalarda minimum seviyede olmalı ve mümkünse ihtiyaç duyulmadığı durumlarda besinler tuzsuz tüketilmelidir. Hazır gıdalardaki tuz seviyesi çok fazla olduğundan bu tip besinlerin tüketilmesi de mümkün olduğunca sınırlandırılmalıdır.
- Kafein ve alkol de tansiyonu yükseltici etkiye sahip oldukları için yüksek tansiyonu olan kişilerin kafeinli ve alkollü içecekleri de tüketmemeleri gerekir.
- Yüksek tansiyon rahatsızlığı olan kişilerin beslenmesinde potasyum, kalsiyum, C vitamini ve omega 3 içeren besinlere yer vermeleri gerekir. C vitamini için limon, portakal, mandalina, kivi ve yeşil biber gibi besinlerin; kalsiyum içinse özellikle süt ve süt ürünleri gibi besinlerin yeterince tüketilmesi gerekir. Muz, patates, kayısı, nane, kavun, soğan gibi besinler potasyum açısından zenginken, omega 3 yağlarının alınması içinse özellikle uskumru, kalkan, lüfer gibi balıkların yanında badem ve semizotu gibi besinlerin de tüketilmesi gerekir.
- Yeşil yapraklı sebzeler ve meyveler ise tansiyonu yükseltmedikleri gibi potasyum ve C vitamini içeriklerinden dolayı genellikle yüksek tansiyonu düşürücü etki de gösterirler. Bu sebeple yüksek tansiyonu olan kişiler meyve ve yeşil sebzeleri rahatlıkla tüketebilirler.
- Yüksek tansiyon problemi olanların beslenmelerinde yer vermeleri gereken besinlerden birisi de zengin potasyum içeriğinden dolayı kuruyemişlerdir. Ancak kuruyemişlerin kavrulmamış ve tuzsuz olması gerekir.
- Yüksek tansiyon hastalarının beslenmelerinde ana ve ara öğünlere yer vermeleri gerekir. Ana ve ara öğünler arasında yaklaşık olarak 2-2,5 saat kadar ara olmalıdır. Ancak bu öğünlerde tüketilen besinlerin kalori değerlerinin fazla olmamasına da dikkat edilmelidir.
- Yüksek tansiyonu olan kişilerin beslenmelerinde yağ tüketimini de azaltmaları gerekmektedir. Bu kişiler besinlerinde mümkün olduğunca zeytinyağını tercih etmelidirler.