Ilıman iklim bitkisi olan sumak Türkiye, İran, Kuzey Afrika ve Güney Avrupa gibi ülkelerde yoğun olarak yetiştirilen, meyveleri baharat yapımında kullanılan bir bitkidir. Ekşimsi tadıyla yemeklere lezzet katmak için kullanılan sumak, küre şeklindeki kırmızı renkli meyvelerinin öğütülmesiyle elde edilir. Keskin lezzetinin kaynağı içerdiği malik asit, sitrik asit, fumarik asit ve askorbik asittir. Sumak meyveleri C vitamini, potasyum, kalsiyum, magnezyum ve fosfor açısından zengindir. Ağırlığının % 4’ü oranında tanen içerir.
Sumak Hangi Hastalıklara İyi Gelir?
Sumak meyveleri baharat olarak tüketilmesinin dışında, tıbbi özellikleri için de dünya genelinde kullanılan bir bitkidir. Çeşitli şikayetler üzerindeki etkinliğinin kaynağı antifungal, anti-mikrobiyal, anti-oksidan ve anti-inflamatuar aktivitesinden kaynaklanır.
Antioksidan faydaları: Doğada güçlü antioksidan olan C vitamini ve diğer fitokimyasallar bakımından zengindir. Antioksidanlar, serbest radikallerin neden olduğu hasardan, başta kalp-damar hastalıkları, inme ve diyabet gibi dejeneratif hastalıklar olmak üzere vücudu korur.
Anti- enflamatuar özellikleri: Ateşi azaltmaya yardımcı olur. Artrit, deri iltihabı, bronşit ve soğuk algınlığı gibi şikayetlerin giderilmesini sağlar. Geleneksel uygulamalarda sumak yapraklarından yapılan lapa, deri döküntülerini tedavi etmek için kullanılır. Yaprakları aynı zamanda boğaz ağrısını gidermeye ve iltihaplı diş etlerini iyileştirmeye yardımcı olur.
Anti-mikrobiyal faydaları: Metil gallik asit ve diğer bileşiklerin varlığıyla anti-mikrobiyal özelliklere sahiptir. Yayınlanan bilimsel bir çalışmada sumağın Salmonella bakterileri ile mücadele edebilecek antimikrobiyal aktiviteye sahip olduğu kanıtlanmıştır. Sumak ekstraktı ile karıştırılan su, sebze ve meyvelerdeki bakterileri öldürmek için etkilidir.
Anti- fungal faydaları: Sumak tohumlarının akciğerlerde ve diğer organlarda enfeksiyona neden Aspergillus adı verilen bir tür mantara karşı etkili olduğu kanıtlanmıştır.
Diyabet için faydaları: Kan şekeri ve kolesterol seviyelerini azaltmaya yardımcı güçlü antioksidan özelliklere sahiptir.
Diüretik faydaları: Sumak meyveleri idrar söktürücüdür. İdrar sıklığı ve miktarını artıran sumak, vücuttan toksik maddelerin atılmasına yardımcı olur. Özellikle mesane iltihabı ve ağrılı idrara çıkma şikayetlerini tedavi etmek için kullanılır.
Kadınlar için sumak: Anne sütünün salgılanmasını artırır. Hormonal aktivite üzerindeki etkisi ile adet bozukluğu ve adet kramplarının tedavisine yardımcı olur.