Türk mutfağında yaygın olarak tüketilen soğan, soğangiller familyasında bulunan Allium cinsinin bir türüdür. Allium cinsinde bulunan sarımsak, Frenk soğanı, yeşil soğan ve pırasa gibi sebzeler hem karakteristik ve keskin tatları hem de tedavi edici özellikleri için yüzyıllardır yetiştirilir.
Soğanlar büyüklük, şekil, renk ve tat bakımından farklılık gösterebilirler. En çok bulunan soğan çeşitleri kırmızı, sarı ve beyazdır. Tatları tatlı, sulu ve hafif lezzetliden keskin, baharatlı ve acı bir lezzet arasında değişir. Bu tat değişikliği soğanların yetiştikleri ve tüketildikleri döneme göre değişir.
Kanser Karşıtı
Allium sebzeleri ve kanser (özellikle mide ve kolorektal kanseri) arasındaki ilişki uzmanlar tarafından geniş bir şekilde incelenmiştir. Soğanın yararlı ve önleyici etkileri bu sebzenin içerisinde bulunan organosülfür bileşikler sayesinde vardır. Bu bileşiklerin kanseri hangi şekilde engellediği bilinmese de söz konusu hipotezde tümör büyümesini ve mutasyonların oluşmasını engellediğinden bahsedilir. Ayrıca soğanda bulunan bol C vitamini kansere neden olan zararlı etmenleri ortadan kaldırır. Spesifik olarak soğan tüketiminin kolon, prostat, yemek borusu ve mide kanserleri riskini azalttığı bilinir.
Uyku ve Ruh Hali
Homosistein, kişiyi mutlu hissettiren serotonin, dopamin ve norepinefrin gibi hormanların gelişimini engelleyebilir. Bunun sonucunda ruh hali, uyku ve iştah kötü anlamda etkilenebilir. Soğanda bulunan folik asit, kan ve diğer besin maddelerinin beyne ulaşmasını engelleyebilecek olan homosisteinin fazla oluşumunu engelleyerek kişideki depresyon durumunu azaltabilir.
Cilt ve Saç
Yeterli oranda alınan C vitamini cilt ve saça yapı sağlayan kolajen için gereklidir. Soğan ise günlük C vitamini ihtiyacının yüzde 10’unu içerir. Egzama ve dolama gibi cilt hastalıklarına da iyi bir çözümdür.
Soğandan en iyi şekilde yararlanmak için seçim iyi yapılmalıdır. Kuru, sıkı ve soyulmadan kokusu çıkmayan soğanlar idealdir.
Bir yemeğe kalori, yağ ve sodyum eklemeden tatlandırmanın en iyi yolu ise o yemeğe soğan eklenmesidir. Çoğu yemeğe uygundurlar. Soğanlar sotelenebilir, kavrulabilir, kızartılabilir, karamelize edilebilir ya da taze halindeyken sandviçlere ve salatalara eklenebilir.