Ballıbabagiller familyasında yer alan fesleğen yeşil yapraklı, kokulu bir bitkidir. Çiçeklerini yazın açan fesleğen, 20-60 cm uzunluğundadır. Yeşil yapraklarının alt kısımları kırmızı yapraklar ile bezelidir. Fesleğen soğuğa karşı dayanıklı bir bitki değildir, sıcak iklimleri sever.
Anavatanı Güney Asya olduğu söylense de fesleğen İran kökenli bir bitkidir. Yazları sıcak, kurak kışları da çok soğuk olmayan, serin, ılıman iklim bitkisi fesleğen, dünyada Güney Asya ve Akdeniz ülkelerinde yetişir. Türkiye’de neredeyse pek çok bölgede yetişse de en çok Ege ve Akdeniz bölgesi’nde yetiştirilir ve görülür. Bunun nedeni ise Türkiye’de ılıman iklimin en çok bu bölgelerde görülmesidir.
Fesleğen Nasıl Kullanılır?
Fesleğen bitkisinin yaprakları ve tohumu farklı şekillerde kullanılır. Güzel görünümü nedeniyle süs bitkisi olarak kullanılmasının yanı sıra yazlık mekanlarda ve yazın evlerde güzel kokusu, sinek kovucu özelliği nedeniyle de kullanılır. Ayrıca ferah yapısı ve haşere uzaklaştırıcı etkisi nedeniyle bebeklerin bulunduğu ortamlarda da fesleğen bitkisi bulundurulmaya çalışılır.
Mekanları güzelleştirip kokusuyla mest etmesinin yanı sıra fesleğinin yaprakları taze ya da çiğ olarak tüketilir, çeşitli yemeklerin ve salataların içerisinde kullanılır. Uzun süre pişirildiğinde kokusunu ve lezzetini kaybeden bitki, bu nedenle pişirilerek hazırlanan yemeklere son anda katılır. Özellikle İtalyanların makarna soslarında ve Akdeniz ülkelerinin salata soslarında fesleğenin yeri çok büyüktür. Ünlü pesto sosunun ana malzemesi de hoş kokusu ve lezzeti ile fesleğendir.
Fesleğenin Faydaları Nelerdir?
Fesleğen bitkisi oldukça faydalı ve şifalı bir bitkidir. İçeriğinde yüksek oranda demir, kalsiyum, K, A ve C vitamini bulunur.
Fesleğen idrar yollarına iyi gelir. İltihap ve akıntının azalmasını sağlar.
Mide rahatsızlığına, şişkinliğe, sindirim sistemine hazımsızlığa karşı doğal bir ilaçtır. Çiğ fesleğen çiğnenerek bu sorunlar daha iyi hale getirilebilir.
Öksürüğe iyi gelir ve akciğerlerin temizlenmesine yardımcı olur.
Bağırsaktaki ve midedeki gazların atılmasında önemli bir rol oynar.
İştahı artırmasının yanı sıra vücudun onarılmasına, enerjinin artmasına destek olur.
Kokusu ve ferah yapısı sayesinde nefes almayı zorlaştıran astım ve kronik bronşit rahatsızlıklarının etkisini azaltmak için kullanılır.